Pagasarriko igoera

Pagasarri mendia, joan den otsailaren 4an.

Ikus dezagun otsailaren 3ko ilunabarrean hartutako ilargi eder-ederra.

Eta zer gertatu da egun berriko esnatzean?? Izan ere, goizean goiz, txoritxoak aharrausika hasten ari direnean, elur-orein, bizi, bizi, bizitu egin da. Veni, vidi, vici...

… eta ez dela ezer ikusten. Hemen gure txori-zaleak mendira igotzeko une ezin hobea dela erabakitzen du . (Eta hemen kontatzen dizkigu gauza interesgarri batzuk, mendiak ibiltzen hasi nahi baduzu)

Esan eta egin, makila eskuan eta gogo onez, Pagaren gailurreraino igotzen da, guztiok ondo ezagutzen dugun babeslekura hurbiltzen da, non arima salda eder batez berotu. Eta atseden txiki bat hartzen du.

Baaaaina, ez du kamera etxean uzten, ezta egun batez ere. Beraz, ondo eserita egonda poltsikoa urratzen du, zeinean zerbait eraman ohi duen txoritxo kuriosoentzat «et voilà!! !»

Desfilea hasten da: badator diskotekako atezain aurpegia duen txonta arra.

Nirea. Esan dut, nireeeeeaaa da dena. Zerbait nahi duenak sartzeko ordaindu dezala

Gure txori-zalea merezitako ogitartekoaz gozatzen ari den bitartean, nuptzialaurreko kolore biziko hegazti txiki hau inguruan paseatzen ari da jakirik onena ikuskatuz.

Pipaz betetako buffeta, fresko-freskoak buffeta. Eta guztiak niretzaaat

Bazkari on baterako hornidurak biltzen ditu eta zuhurki erretiratzen da. Segundora, kaskabeltz handia inguruko zuhaitzetik jaisten da, bertatik bere tit-tit erritmikoa abesten baitzuen, mokadu on bat hartu eta altuerara itzultzen da.

Baina zer ikusten dute nire begiek? Kakahueteeeeeeeeeeaaaak dago! Ea zenbat sartzen zaizkidan mokoan

Eta orduan da txoritxoen joan-etorria lauso samarra bihurtzen dela. Pinu kaskabeltz bera da, ala familia osoarekin etorri da?

Sssssslurp!

Lotsati hasten da, maluta txiki bat txikituz dastatzaile on gisa, biotzerre ez eukitzeko

Zatirik txikienak mozteko eskatu behar dut, mokoan sartzen ez zaizkidanak.

…eta gora dator, gustatzen zaiola dirudi

Hau despentsarako eramango dut.

eta berriro dator… ez nago ziur, uste dut ez dela txoritxo bera.

Jo! Goxo-goxoa dela!

…edo tripaundi bat da!!!

Pufff…Enpatxatu egingo naiz.

Pinu kaskabeltzaren atzean, lotsati, salto-saltoka, amilotz urdiña agertzen da. Zeharka begiratzen dio inguruko txakurtxoari, eta arrisku-aukerak baztertzen dituela dirudi: kanidoa oso entretenituta dago txorizodun ogi hondarrekin

Otsoaren ondorengoa gizakiak mimatzen dituen bitartean, nik aprobetxatu egiten dut…

Duen moko txikiarekin bat etorriz, mami nimiño bat aukeratu…eta behin baino gehiagotan errepikatzen du. Ez trabatzeko izango da

…nahiz eta nire moko txikiarekin ez nauen gehiagorako ematen.

Eta hemen dugu gure bidelapurra, beti nonahiko txtxangorria. Hala ere, ez dirudi pintxo-barran interes handirik duenik

Ni argazkirako bakarrik nago.

Harik eta «galduetatik, ibaira» erabakitzen duen arte, edo bestela esanda: hemendik pasatzen naizenez, mokadutxo bat hartzen dut.

Edo oraindik zalantzan jartzen duzu?

Eta berarekin, agur esaten dugu. Tripontziak…

Pinu kaskabeltz, basoko pirata txiki

Egun gris batean hartutako irudi horietatik urtebete pasatu da. Hodei grisekin eta landarekin… grisa? Hori ere bai. Kapitain piratako intfulekin agertu zitzaigun, buztangorrien enbor zatituta aukeratuz, postua kendu nahi zionari erronka eginez, Espronceda gogoratuz…

carbonero garrapinos
Con diez cañones por banda,/ viento en popa a toda vela,
no corta el mar, sino vuela/ un velero bergantín:
bajel pirata que llaman,/ por su bravura, el Temido,
en todo mar conocido/ del uno al otro confín.

Zeru euritsuari deiadar eginez eguzki izpi batengatik portu onera eramateko, bere txiokakin desafio eginez asmo txarreko edozein kortsario inguruan zenik

carbonero garrapinos
La luna en el mar riela,/ en la lona gime el viento,
y alza en blando movimiento/ olas de plata y azul;
y ve el capitán pirata,/ cantando alegre en la popa,
Asia a un lado, al otro Europa,/ y allá a su frente Stambul.

Haize-jainkoari eguna uxatzeko haize-bolada on bat eskatzen, non hegan egin zezakeen lumatzeko beldurrik gabe.

carbonero garrapinos
Navega velero mío,/ sin temor,
que ni enemigo navío,/ni tormenta, ni bonanza
tu rumbo a torcer alcanza,/ ni a sujetar tu valor.

Askalduko diren zomorro txikiak kontatuz eta kontatuz, zeharkaldia luzea dela eta errazionamendua dagoela.

carbonero garrapinos
Veinte presas/ hemos hecho/ a despecho/ del inglés,
y han rendido/ sus pendones/ cien naciones/ a mis pies.
Que es mi barco mi tesoro,/ que es mi Dios la libertad,
mi ley la fuerza del viento,/ mi única patria, la mar.

…bokaziozko eta itxurazko pirata, garondoan beste kaskabeltzetatik bereizten duen orban argia duena, handia, kaskabeltz txiki eta menditarra, kortsario-zapia nork daraman argi eta garbi utziz.

carbonero garrapinos
«Allá muevan feroz guerra/ ciegos reyes/ por un palmo más de tierra:/
que yo tengo aquí por mío/ cuanto abarca el mar bravío,/ a quien nadie impuso leyes.

Eta kanabera altuko botak urdin grisaxka edo gris urdinxka, ekaitzak dakarren argiaren arabera.

carbonero garrapinos
Y no hay playa,/ sea cualquiera,/ ni bandera/ de esplendor,
que no sienta/ mi derecho,/ y dé pecho/ a mi valor.»
Que es mi barco mi tesoro,/ que es mi Dios la libertad,
mi ley la fuerza del viento,/ mi única patria, la mar.

Burua kolore beltz bizikoa da, mokoaren oinarrian jaiotzen den marra zuri deigarri batekin, eta masailetan zehar ia garondoraino hedatzen da, Barbablanca pirata gogoraraziz.

carbonero garrapinos
A la voz de ‘¡barco viene!’/ Es de ver/ Cómo vira y se previene/ A todo trapo a escapar:
Que yo soy el rey del mar,/ Y mi furia es de temer.
 
»En las presas/ Yo divido/ Lo cogido/ Por igual.
Sólo quiero/ Por riqueza/ La belleza/ Sin rival.

Que es mi barco mi tesoro, / Que es mi Dios la libertad,
Mi ley, la fuerza y el viento, / Mi ñunica patria, la mar.

Bularrean eta sabelean zurixka edo okrea janzten du, adinaren eta urte-sasoiaren arabera, sagailoak eta haizeteek higatutako kasaka bezala.

carbonero garrapinos
¡Sentenciado estoy a muerte!/ yo me río:/
no me abandone la suerte/ y al mismo que me condena,
colgaré de alguna antena,/ quizá en su propio navío.
Y si caigo,/ ¿qué es la vida?/ por perdida/ ya la di,
cuando el yugo/ del esclavo,/ como un bravo,/ sacudí.
Que es mi barco mi tesoro,/ que es mi Dios la libertad,
mi ley la fuerza del viento,/ mi única patria, la mar.

Eta eguzki-izpia dator, bizkarreko kolore arre grisaxka eta hegal barra argiak nabarmenduz, mila batailatan irabazitako kortsario-galoiak bailiran.

carbonero garrapinos

Son mi música mejor Aquilones,/
el estrépito y temblor de los cables sacudidos,/
del negro mar los bramidos y el rugir de mis cañones. /
Y del trueno/ al son violento/ y del viento/ al rebramar,
yo me duermo/ sosegado,/ arrullado/ por la mar.

Itsasoa bare geratzen da ekaitzaren ondoren. Hemen pausatzen da kapitain pirata, popan alai kantatzen, Asia alde batean, Europa bestean, eta han bere aurrealdean, Istanbul. Hurrengo ekaitzera arte!

carbonero garrapinos
Que es mi barco mi tesoro,/ que es mi Dios la libertad,
mi ley la fuerza del viento,/ mi única patria, la mar.

Rafael Ajanguiz Letona 05/11/1932-03/12/2020

Nire Aitarentzat, nire pirata kutunenarentzat: zure adimena beste vericueto batzuetan galtzen zen arren, ez zenuen inoiz ahaztu poema hau zure pirata-aurpegirik onenarekin deklamatzea, zure inguruko guztiei barre eginaraziz. Istanbuletik haratago ikusiko dugu elkar.

Amilotx urdin

Txikitxu, xelebre, maitagarri, jatorra, panpintxu, koloretsu, bitxi…, Amilotx urdinari buruz esaten den guztia gutxi da.

Oso hegazti arrunta da gure basoetan, baina hain urduri denez, zeren ez dugu erraz ikusten. Bere senidearekin, kaskabeltz handiarekin, bizkarralde horia eta masail zuriak partekatzen dituenarekin, nahasten da.

aurpegia garbi garbia eta orraztu berri

Deigarria da bere kolore urdina hegaletan eta kaputxoian, bere bularreko gorbata beltz urdinxka leunarekin batera. Hankak ere gris urdinxkak dauzka.

Gogoratu: ile punki azuloia, bota molonak eta ezkontzako gorbata

Kopeta zuria, pileoko urdin distiratsuaren eta bere begi beltzen artean fin fina delineatuta dagoen mozorroa nabarmentzen dira.

Eta Zorroaren maskara! Baina eguzkia hartu gabe, horregatik nago hain zuri

Bizkarraldeak, kontraste txikian, berdexkagoa den eremu bat erakusten digu, beste tonuak nahastu izan balira bezala…

Haritzen azpiko belarraren kolorearen bizkarra dut

Eta bere mokoa, txikia baina indartsua, tresna ezin hobea da haziz, fruituz, kimuz eta zomorrotxo desberdinak osatutako dietarako.

Moko pikatxoia, txikia baina matoia

Gazteen kasuan, kolore horixka ikus daiteke kopetan eta masailetan.

perfilean, ikus daiteke orain?

Urdin kantitate txikiagoarekin, aire garbiagoa eta hobeto orraztua bere aurpegiari ematen

Atzerantz orraztu naiz, aipatu dizudan koloretxo horia ikus dezazuen…

Bideko mahatsietan, hainbateko hegaztien lekubizita eta geralekua, atseden txiki harzen du amilotx urdiñak. Han zerbait jateko bilatzen du, zomorrotxoak loreen artena bizitzen baitdira.

herrerillo comun
Gustatzen zaizkizu? Denontzat dago!

Prozesu honetan loretxo batzuk mozten. Beraz, Picaflor edo Cortaflor bezala ere ezagutzen da, baina 4 edo 5 txitoko habia bat aurrera ateratzeko milaka beldar eta larba behar direnez, nekazarientzat oso lagungarria da.

Lanean etengabe, ez ikusi txurumbelek zer irensten duten…

Kaskabeltz handia bezalako bular horia eta pinu-kaskabeltzaren antzeko tamaina duen arren, erraz identifika daiteke, baina hemen konparazio bat duzue horiek bereizteko.

carbonero
Kaskabeltz handa, buru beltza, masail zuriak, bular horia
garrapinos
Pinu kaskabeltza, buru beltza gandor zuriarekin, masail zuriak, bular okrea
Eta ederrena, argi dago, ezta? Urdinxka, bular horia eta mozorroa!

Honaino gaurko post-a. Beste egun batean gehiago eta hobeto hitz egingo dugu txori jator hauetaz, ikusiko dugu elkar!