Todos los buitres del presidente…de Artigas

Repasando las entradas de este blog descubro que hay una, la más importante, la que nos condujo a la caza y captura de aves en formato digital, la que nos enamoró…¡Que no está!!!

¡No me lo puedo creer!!! Mis buitres, los más osados, los más leonados, los que nos atraparon en esta vorágine de captadores de naturaleza…Mis pobrecillos están escondidos entre las páginas polvorientas de mi libro de ideas. Pues no se diga más, ¡Ea!

Va por vosotros, chiquitines.

Solemnes:

buitreleonado
Mimetizándose con el paisaje

Para distinguir a los juveniles de los adultos podemos fijarnos en tres puntos:

El color del iris. Característica más difícil de observar en el campo, pero que en ocasiones se puede llegar a distinguir. En los jóvenes es un marrón muy oscuro, aclarándose segun llegan a la edad adulta.

buitreleonado
En el reposadero habitual, donde se pueden concentrar una docena o más.
El juvenil arriba y más adulto abajo.

El color de las plumas de la gorguera rodeando la base del cuello. En los juveniles es claramente marrón, mientras que en los adultos se va aclarando llegando a ser de color blanco.

buitreleonado
Ojos claros y plumitas crema, adulto.
En uno de sus oteaderos favoritos.

Y el pico. En los jóvenes tendrá un tono oscuro que se irá aclarando progresivamente hasta tomar un color claro.

buitreleonado
Pico oscuro y collar de plumas color caramelo, joven.
Trabajando para llevar la electricidad a tu domicilio.
buitreleonado
Hasta alcanzar la edad madura transcurren unos cinco años, variando las características.
Vigilando a los intrusos ruidosos. Moteros, cazadores, algún despistado que sube al monte con la música a tope…

También podemos fijarnos en la forma de sus plumas en la distancia, aunque para ello necesitemos unos buenos prismáticos, porque si no…

los juveniles tienen el perfil de las plumas de vuelo más puntiagudo y los adultos más redondeado.

¡Sí, muy difícil de distinguir!!!

buitreleonado
Juvenil. Pico oscuro, ojos oscuros, gorguera caramelo y plumas…irregularmente puntiagudas.
buitreleonado
Adulto. Pico claro, ojos claros, gorguera blanquecina y plumas claramente redondeadas.

Ale, ya tenéis deberes para el próxime finde. ¡A clasificar buitres!

buitreleonado
Te estaremos esperando…Ñam, Ñam…

Ardillas primaverales

La primavera llegó y nos llenó de agua. Marzo y abril han estado soltando lágrimas como buenas plañideras, inundando acequias y algún abrevadero escondido, buen criadero de tritones.

También nos han traido a una dicharachera visitante.

ardilla
¡Hola! ¿hay alguien ahí?

Se le puede ver correteando árbol arriba árbol abajo, saltando entre ramas, inspeccionando el terreno…

ardilla
Habrá que hacer una ronda de reconocimiento…

…buscando escondrijos para sus vituallas invernales…

ardilla
Me han contado unos amigos pajareros que en este bosque hay mucho fruto seco…

…desafiando a los cánidos que merodean por la zona, con su agilidad para provocar y salir volando.

ardilla
A que no me pillas!!!

En unos cuantos encuentros nos ha dejado bonitas imágenes como esta, en su posición preferida, desafiando a la gravedad…

ardilla
Si tú tuvieras estas uñitas también podrías trepar a los árboles, jiji.

Pero lo mejor ha sido la última sorpresa: parece haber encontrado su media naranja.

ardilla
Ignora a los pajareros, Mari, son inofensivos.

¿O sería mejor decir su media avellana?

ardilla
Estoy sin palabras. ¡Me has pillado con la boca llena!

¡Nos vemos, ardillita roja!

Korbidoak korbi…endredatzaileak

Behin, natura ezagutzen duen jakintsuren batek esan zidan korbidoak nahiko asozialak direla. Nire harridurazko aurpegiaren aurrean, beti entzun baitut batzuek giza soinuak ere imitatzen dituztela, erantsi zuen:

-Haien artean! –

Nola?

-¡Ez dezatela elkar jasan!!!

Nire nahasmena erdi barre-algaraz eta haserre piska batez disimulatu nuen, pentsatuz «Dagoeneko ukitu dit askojakintxu bat…», algara egin zuen arte.

corneja comun
Hau gure eremua da, kanpotarra… belatxingetako bilera dago.

-Ez al zara konturatu taldeka ibiltzen direla beti? Eta talde bakoitzak bere eremua du… adibidez, bide ondoko zuhaitzak eskinosoz beteta daude, pikak askaldegia hartzen dute, belatxingak zelai zabalaren gainetik hegan doaz eta zuhaitzik samurrenetan finkatzen dira… –

corneja comun
Ikusten dudan kablea, nahi dudan kablea… belatxinga disidentea naiz, nire lumen kolorea ere desberdina da.

Ahhhhhh, ¡Kontxo, egia da!-Ez, ba, ez nintzen konturatu. Ordura arte txoriak eta txori gehiago ikusten nituen alde guztietan, eta beleak bakartiak izan ohi direlaz arreta erakarri zidan … Baina zonaldeak mugatuta edukitzeak… ideiarik ere ez.

cuervo comun
Belatxinga beltzaren antza dut, baina bera txikiagoa da eta txikiago du… sudurra

Eta badirudi hori egia dela, Arraiz mendian behintzat. Soldaduaren Iturriko bidean gora goazela, eskinosoeii entzun genien bizidun zomorro orori abisatzen gizakiak hurbiltzen ari zirela. Apur bat eskandalagarriak dira…

arrendajo comun
Gizakiok eskandalagarriak zarete, basoko isiltasuna errespetatzen ez duzuenok…

Eta erreparatzen badiogu, ikus ditzakegu belar artean fruituak biltzen edo hurbilen dagoen zuhaitzaren adarren artean… baina nahiko zaila da haiei argazki txukun bat ateratzea. Hemen zortea izan genuen!

arrendajo comun
… eta ehiza izutzen didazue.

Aisialdirako guneko zabuen artean, askotan zakarrontzietatik hurbil mokoka eta behien hanken artean lasai bazkatzen diren , mikak aurki ditzakegu. Buztan luzea eta kolore zuri-beltza…

urraca comun
Izan ere, egun triste batean harrapatu nauzu…

harik eta eguzki izpi batek bere lumen irisatua agerian jartzen duen arte.

Batzuetan zuria, beste batzuetan beltza, beste batzuetan belar freskoaren kolorekoa…

Txoba pikigorriak urrundik entzuten dira. Arraiz eta Artigas artean dagoen haran txikian, putreei konpainia eta lehia eginez, beti adi, beti erne…

chova piquirroja
Arrokak, arroka handiak, arroka txikiak, zuloz betetako harkaitza… horma harritsua gustatzen zaizkigu.

nekaezin lan egiten dute belatz gorriak, zapelaitzeak, miru beltzak eta gorriak urrun edukiz, ez dago beren lurraldea inbaditzera animatuko den harraparirik.

chova piquirroja
Herria patruilatzeeeennnn

Baina korbidoen guztioei berdin eragiten dien ezaugarriren bat badago, igortzen duten soinua da: Haien karranka edo txilioek zerua zeharkatzen dute, belarririk gogorrenera iritsiz, abisatuz, mehatxatuz, ohartaraziz… iskanbila korbi…endredatzen.

Falta zaiguna Belatxinga pikihoria hemen ikustea da. Argazkia Asturiasen atera zuten, Covadongako lakuetan.

chova piquigualda
Only for your eyes…

Eta belatxikia, hor dagoela esaten didatena, baina nik aurkitzen ez ditudana… Ah! Eta mika urdin ederra, normalean ez baita horrelako bide hauetatik etortzen, Zer pena!… Baina ez dugu itxaropena galtzen, Bilboraino etortzen badira bisitan kaio polarrak, zergatik ez errabilargo bat?

Arraizeko txinbo kaskabeltza

Erregeen goiza gozatzen ari ginen erroskoi-mokaduen artean, eguzki izpi batek hotzari aurre eginez irtetera animatu gintuenean 2020. urteko urtarrilaren urrunean, duela bizitza oso bat.

Arraizeko gaineraino ihesaldi bat, autoz, ikuspegiez gozatzen, eta bidean behera, sastraka batzuetan…

curruca capirotada macho
Janaria pilatuz, negu gorrian eta mokora eramateko zizarerik gabe, barazkijale bihurtzen ari naiz…

…xelebrea iruditzen zitzaigun txapel beltzezko txoritxo hura, huntzaren baiak mokoka. Ondoan, oso entretenigarria lan berarekin, bere laguna, kanela koloreko txanoa adarrean. Argazki porroi bat atera genuen, lehen aldia baitzen bi txoritxo txapelarekin ikusten genituena…

curruca capirotada hembra
Egiten duen hotzarekin txanoa, bufanda eta abrigo-edredoia janzten ditut, lumaz beteta, jiji.

… gerora Sylvia atricapilla bezala identifikatu genituenak, hau da, betiko kapirote zeraman txinbo kaskabeltz…

… gure baso, lorategi eta zuhaiztietan gehien agertzen den hegaztietako bat izanik, ziur aski txolarre xume batekin nahastuko garela, kopetari erreparatzen ez badiogu.

gorrion comun hembra
Horrela urrutitik, antzeko-parecido ematen dugu, baina hobeto erreparatzen badiozu… ez.

Bigarren Sylvia, melanocephala, gure txinbo burubeltz, begi gorriduna nerabe bezala gauaz jai, belar artean ezkutaturik zain geneukan … kaputxa beltzezko arra, eztarri zuria eta mantu grisa…

… eta espezie honetako emeak hodeitza hurbiltzean eskaini zitzaion aukera aprobetxatu zuen, auto barruan euritik babesten ari ginela. Hau da, kameraren eskura jarri zen ibilgailuaren kristaletik, eta, beraz, pixka bat… beiraztatuta ateratzen da?

Pixka bat atertu ondoren, baso-txinbo hau aurkitu genuen. Zalantzan jarri ninduen egun batzuetan. Txio arrunta izango zen, sasitxori zen, txorikume marroia izango zen. Zaila da identifikatzea hegaztiei buruz hain gutxi dakigunean. Gure Sylvia Borin da.

Eta mendian lokalizatuta dugun azkena, etze-txinbo. Urrutitik, urrundik, txilar artean jirabiraka zebilen etengabe, eta geu despistatu orduko… hegan egin zuen. Bere klabean izena Sylvia undata da, adituentzat…

curruca rabilarga
Egun osoa noiz etorriko zain eta orain argazki saio bat nahi duzu zuretzat bakarrik… beste egun bat izango da!!!

Txinbo asko ditugu ikusteko. Badakigu euren kantuek mendiaren oihartzunean indar handia dutelako daudela, beraz, dena pazientzia eta eguraldi kontua da… eguraldi ona. Udaberrian ikusiko dugu elkar!

Tres escribanos

Lo reconozco, con lo listos y listados que son, no distingo las variedades de escribanos. Los entendidos me explican las características de cada cual: las rayas en la cabeza, los colores vivos, el pico ganchudo, el tamaño, las zonas habituales…y sigo igual.

He conseguido, tras muchas cavilaciones y comparativas de todas las fotos que circulan por la red, identificar al más llamativo para mí: llamativo por su color amarillo fosforito y sus dos rayas negras en la cara. Estoy hablando del escribano cerillo.

La primera vez se nos presentó en las campas de Arraiz, escondido entre la hierba, correteando entre las bisbitas, jugando al camuflaje.

escribano cerillo
De lejos se me confunde con las bisbitas, sí, pero solo de lejos, ¿Eh?

La segunda vez un poco más visible, llamando la atención del fotógrafo posado en la valla más cercana. Allí ya pudimos distinguir su espalda rojiza y los tonos intensos faciales. Las hembras con la cara más oscura…

escribano cerillo
Si no me sacas favorecida, no vuelvo…

Y ya se fue animando, hasta dejarnos estas demostraciones de cercanía

escribano cerillo
Una de perfil para que te fijes en mi ojito negro

donde se aprecia claramente el patrón negro y amarillo tan distintivo que lucen los machos.

escribano cerillo
Y otra de espalda pra que mires bien mis líneas negras entre el fondo amarillo

En una excursión a Mendixur, cerca de Vitoria, tuvimos la suerte de escuchar a cientos de escribanos soteños. Y digo escuchar porque se les veía revolotear entre la maleza pero no alcanzábamos a sacarles guapos.

Bajo la intensa luz de mediodía, entre las sombreadas hojas, nos miraba con un poco de guasa…

escribano soteño
Miradme bien: capucha oscura, línea del ojo muy marcada

Seguro que había visto mejores fotógrafos por la zona…

escribano soteño
Pecho con tonos rojizos, barbilla negra
escribano soteño
Zonas amarillas en mi vientre, cola oscura con las rectrices exteriores blancas
escribano soteño
Y ese bonito tono castaño en mi espalda, tan otoñal

Y el tercer escribano es mi gran incógnita. En un principio clasificado como escribano triguero, las marcas faciales, el plumaje y sobre todo, el tono rosado del pico inferior, me dejan en la más absoluta desorientación.

¿Es un escribano? ¿Es un triguero? ¿Es una hembra de otro escribano? hay alguien que me lo pueda aclarar??? ¿Es otro bicho cualquiera ?

escribano triguero
Miradme bien la espalda

Estaba comiendo semillas, creo que tiene rasgos de escribano, pero…tampoco soy una experta…

escribano triguero
Mi perfil más favorecedor
escribano triguero
La parte inferior de mi pico color rosado
escribano triguero
Y las marcas de mi cara. ¿Que soy?

Espero que me déis una sorpresa. ¡Gracias!

Hiru berdantzak

Aitortzen dut, diren bezain azkar eta zerrendatuak izanik, ez ditudala berdantzen barietateak bereizten. Adituek bakoitzaren ezaugarriak azaltzen dizkidate: buruko marrak, kolore biziak, moko kakotua, tamaina, ohiko eremuak… eta berdin jarraitzen dut.

Sarean dabiltzan argazki guztien gogoeta eta konparazio askoren ondoren, niretzat deigarriena dena identifikatzea lortu dut: deigarria bere fosforito kolore horiagatik eta aurpegian dituen bi marra beltzengatik. Berdantza horiaz ari naiz.

Lehenengo aldian Arraizeko zelaietan agertu zitzaigun, belar artean ezkutatuta, negu txirtetan artean korrika, kamuflajean jolasten.

escribano cerillo
Urrutitik negu txirtekin nahasten naiz, bai, baina urrunetik bakarrik, e?

Bigarren aldiz pixka bat ikusgarriago, hurbilen dagoen hesian pausatutako argazkilariaren arreta erakarriz. Han ikusi ahal izan genituen haren bizkar gorrixka eta aurpegiko tonu biziak. Aurpegirik ilunena duten emeak…

escribano cerillo
guapa ateratzen ez badidazu, ez naiz itzuliko…

Eta animatzen joan zen, hurbiltasun erakustaldi hauek utzi arte.

escribano cerillo
Bat, profilekoa, nire begi txiki beltzari begira egon zaitezen

non argi eta garbi ikusten baita arrek janzten duten patroi beltz eta hori hain bereizgarria.

escribano cerillo
Eta bizkarreko beste bat, nire lerro beltzak hondo horiaren artean ondo begiratzeko.

Gasteiztik gertu dagoen Mendixurrera egindako txango batean, ehunka hesi-berdantzari entzuteko zortea izan genuen. Eta entzun diot sastraka artean jirabiraka ikusten genituelako, baina ezin genien ederrik atera.

Eguerdiko argi biziaren azpian, hosto itzaltsuen artean, guasa pixka batez begiratzen zigun…

escribano soteño
Begira iezadazue ondo: kaputxa iluna, begiko marra oso markatua

Ziur argazkilari hobeak ikusi zituela inguruan…

escribano soteño
Bularra tonu gorrixkekin, kokots beltza
escribano soteño
zati horiak nire sabelean, buztan iluna kanpoko errektriz zuriekin
escribano soteño
Eta nire bizkarrean gaztaina-tonu polit hori, hain udazkena.

Eta hirugarren berdantza nire zalantza handia da. Hasieran, gari-berdantza gisa sailkaturik, aurpegiko markek, lumajeak eta, batez ere, beheko mokoaren tonu arrosak erabateko desorientazioan uzten naute.

berdantza bat da? Gari-berdantza da? Beste berdanta bateko emea da? Norbaitek argituko dit?? Beste edozein txoritxoa da?

escribano triguero
Begiratu ondo bizkarrari.

Haziak jaten ari nintzen, uste dut berdantza hazpegiak dituela, baina ez naiz aditua…

escribano triguero
Nire profil mesedegarriena
escribano triguero
Nire moko arrosaren behealdea
escribano triguero
Eta nire aurpegiko markak. Zer naiz?

Espero dut sorpresa bat emango didazula. ¡Mila esker!

Alerta blanca, abubilla en Arraiz

Mediados de agosto, calorcito estival, las vacas hacen sonar sus cencerros en las cercanías…

Ring ring….ring ring….ring ring….- Ya está otra vez este pesado, me dice que me aleje porque las perras le espantan los pájaros y no puede vivir cinco minutos sin mí.- Ring ring…Descuelgo: susurros:

-No te muevas. No te acerques. No respires. Hay una abubilla preciosa, blanquísima, es lo más bonito que he visto nunca, ahí cerquita, junto a los columpios…

ABUBILLA??? – (El eco ha retumbado entre la ladera de Arraiz, Artigas con sus alborotadoras gaviotas y parte del monte Cobetas. Creo que lo han oído hasta en la cervecera, donde un par de pollos han salido huyendo.)

-Sssssssssst! abubilla, sí, le estoy haciendo un publireportaje, cuando acabe te aviso.

abubilla
Te han oído hasta en cabo Matxitxako, chavala

-¿Donde?: Joé, me voy acercando dando un rodeo, que no la veo….es eso chiquitín que está entre la hierba? Algo amarillo, como gordito…

-Nop, la que yo veo está toda chula subida a las estacas que rodean el arbolillo nuevo…

(-Guau!!! Reguauuuu!!! Ssssssstttt , a callar vosotras dos, así, formales y en silencio…)

Vaaaale, otra siestita al solcito, que rico….
Pos yo estoy vigilando los topos…

Cómo disimulan mis niñas, así me gusta. Por donde íbamos…ah! Abubillas!!! Esa pequeñaja de ahí, entre la hierba?

Pequeñaja dice….acércate y medimos el tamaño de nuestras espadas…

-En la hierba?… No, a ver, tras los columpios, subida en la valla, está muy tranquila, llevo un rato grabando y ni se inmuta…-

Vista al frente, pico erguido, cresta estirada, disfrutando las vistas.

-Luce una cresta en tonos crema, blanco y negro…

Vigilando mis espaldas, he creído distinguir algo por el rabillo del ojo…

…Tiene el pico largo y ganchudo, la espalda como una cebra y el pecho…

Bah, no es nadie, un pobre fotógrafo despistado…

…blanco como rayado con gris…

Ya la veooooooo, pues eso, en la hierba…¿No?

abubilla
A ver, chavala, que no te enteras. ¡Que somos dos!!!

-Ahhhhhhhh! Ahora veo la de la hierba. Sí, son dos!

-Ahhhhhhhh! Ahora veo la de la valla! Es verdad, son dos!

Y justamente entonces, las dos coquetuelas abubillas emprendieron el vuelo dejándonos con la boca abierta y la sonrisa en el alma.

Alerta zuria, argi-oilar Arraizen

Abuztuaren erdialdean, udako berotan, behiek zintzarriak jotzen dituzte inguruetan…

Ring ring…. ring…. ring ring…. – Berriro dago astun hau, aldentzeko esaten dit, txakurtxoek txoriak uxatzen dizkiotelako baina ezin delako ni gabe bost minutuz bizi. Ring ring…telefonoa hartzen dut : Susurlatzen dut:

-Ez mugitu. Ez hurbildu. Ez arnastu. Bada argi-oilar eder bat, zuri-zuria, inoiz ikusi dudan gauzarik politena, hor bertan, haurrentzako jolasgunean ondoan…

ABUBILLA?? – (Oihartzunak burrunba egin du Arraizen hegalaren, Artigasen kaio zalapartatsuen eta Kobetas mendiaren zati baten artean. Uste dut garagardotegian ere entzun dutela, non oilasko pare bat ihesi atera diren).

-Sssssssssssst! argi-oilar, bai, publiportaje bat egiten ari natzaio, amaitzean deitzen dizut.

abubilla
Matxitxakon ere entzun dizute, neskatxo

Non?: Joé, itzulinguru bat eginez hurbiltzen ari naiz, ez dut ikusten… belar artean dagoen txikitxo hori da? Zerbait horia, potolotxoa…

-Ba ez, nik ikusten dudana zuhaitz berria inguratzen duten hesoletara igota dago, dotore guztia…

(Uau!!! Reguauuu!!! Sssssstttt, zuek biok ixo, horrela, formalki eta isilik…)

Vaaaale, beste siestatxo bat eguzkitan, ze goxo…
Satorrak zelatan ari naiz ni, ba…

-Nire neskek nola disimulatzen duten, hori gustatzen zait. Nondik gindoazen… ah! Argi-oilarrak!!! Horko txikitxo hori, belar artean? –

Txikitxoa dio… hurbildu eta gure ezpaten tamaina neurtzen dugu…

-Belarretan?… Ez, ea, zabuaren atzean, hesian gora, oso lasai dagoen, denbora pixka bat daramat grabatzen eta ez da inmutzen… –

Bista aurrerantz, mokoa tente, gandor luzatua, ikuspegiak gozatzen

-Kremazko gandorra erakusten du, zuri-beltza…

Nire bizkarrak zelatatuz, zerbait ikusi uste izan dut begi ertzetik…

… Moko luze eta kakotua du, bizkarra zebra bat bezala eta bularra…

Bah, ez da inor, argazkilari gizajo despistatu bat…

…zuria grisez marraz betea…

Ikusten duuuut, ba, hori, belarretan… ezta?

abubilla
Ea, neskatxo, ez zaitezela enteratu. Bi garela!!!

-Ahhhhhhhh! Orain belarrarena ikusten dut. Bai, bi dira!

Ahhhhhhhh! Orain hesikoa ikusten dut! Egia da, bi dira!

Eta justu orduantxe, bi argi-oilar pinpilik ospa egin ziren gu aho zabalik eta irribarrea ariman utzita.

Al anochecer se escucha al cuco…

Cuando el silencio se echaba sobre los campos, en los pueblos de los abuelos, donde íbamos de veraneo a pasar la mejor época de nuestras vidas, siempre se podía escuchar al sabio de turno, sentado a la puerta de su casa, disfrutando de la fresca y mirando hacia los chopos junto al río:

Al anochecer se puede escuchar al cuco. Si a esa hora no has vuelto a casa, te pilla la noche y la noche está llena de lobos…

cuco comun
Así empezó el cuento de caperucita…

Y los niños temíamos el momento en el que el cuco comenzaba a cantar. Ya no valían los «por favor, mami, cinco minutos más», porque el sonido del cuco nos metía el miedo en el cuerpo, las farolas de escasa luz parecían titilar aún más y la cena reclamaba nuestra atención más inmediata.

cuco comun
Ahora entiendo porqué los niños salen corriendo al verme…

Y en realidad el cuco canta cuando le da la gana. Ayer sin más a mediodía, cerca de mi huerta, entre tomateras y calabacines, mientras el petirrojo marcaba su terreno, sonó de fondo cu-cu…cu-cu…

cuco comun
Hace un día fantástico, el cielo limpio, las nubes lejanas, el rumor del arroyuelo…o es la tormenta que se acerca?

O como el sonido del afilador que se colaba en la distancia cuando se acercaba la lluvia, también el canto del cuco se puede escuchar en la lejanía…

cuco comun
O quizás estoy más cerca de lo que crees…

Son recuerdos de niñez, mezclados con el fulgor de las luciérnagas, esos bichillos de luz que cada día son más escasos…hace demasiado tiempo que no veo ninguna.

cuco comun
En Arraiz todavía se pueden cazar. Ayer sin más me cené unas cuantas…

Esta pareja de cucos fué fotografiada en Arraiz, en una tarde de agosto del ya lejano año 2019, antes de que el mundo se pusiera patas arriba con un diminuto bichito coronado. Pero ya se le oye cercano…a no ser que el petirrojo de mi huerta esté criando a un polluelo de cuco!

cuco comun
Se acerca el anochecer….cu-cu…cu-cu…

Buenas noches!

Ilunabarrean kukua entzuten da…

isiltasunezko mantuak eremuak estaltzen zituenean aitona-amonen herrietan, non uda eta gure bizitzako garairik onena pasatzera joaten baikinen, beti entzuten zitzaion txandakako jakintsuari, bere etxeko atean eserita, freskotasunaz gozatzen eta ibai ondoko makalei begira:

Iluntzean kukua entzun daiteke. Ordu horretan etxera itzuli ez bazara, gauak harrapatzen zaitu eta gaua otsoz beteta dago…

cuco comun
Horrela hasi zen txanogorritxoaren ipuina..

Eta haurrok kukua kantatzen hasten zen unearen beldur ginen. Ez zuten balio «mesedez, amatxo, bost minutu gehiago» haiek, kukuaren soinuak beldurra sartzen baitzigun gorputzean, argi gutxiko farolak are distiratxu gutxiago izatea ziruditen, eta afariak gure berehalako arreta eskatzen zuen.

cuco comun
Orain ulertzen dut zergatik ihes egiten diren haurrak korrika ni ikustean…

Eta benetan kukuak nahi duenean kantatzen du. Atzo eguerdian, besterik gabe, nire baratzetik hurbil, tomate eta kalabazinen artean, txatxangorriako kantuak bere eremua markatzen zuen bitartean, hondoko soinua atera zen, ku-cu… cu-cu…

cuco comun
Egun zoragarria da, zerua garbi, urrutiko hodeiak, errekastoaren zurrumurrua… ala ekaitza dator?

Edo euria hurbiltzen zenean urrunean sartzen zen zorrotzailearen soinua bezala, kukuaren kantua ere entzun daiteke urrunean…

cuco comun
Edo agian zuk uste baino gertuago nago…

Haurtzaroko oroitzapenak dira, ipurtargien distirarekin nahasiak, egunetik egunera urriagoak diren argi-bitxillo horiek… aspaldi honetan ez dut bat ere ikusten.

cuco comun
Arraizen oraindik ehiza daitezke. Atzo, besterik gabe, batzuk afaldu nituen…

Kuku bikote horri argazkia atera zen Arraizen, 2019ko abuztuko arratsalde batean,zomorro txiki koroatuak mundua hankaz gora jarri aurretik, Baina oso hurbil entzuten da gaur… non eta nire baratzeko petrikiloa kuku-txita bat hazten ari den!
Ilunabarra dator…. cu-cu… cu-cu…

cuco comun
Ilunabarra dator…. cu-cu… cu-cu…

Gabon!