Eta gure argazkietan txolarreak bilatzen dituzten guztientzat, jakin ezazue ez garela haietaz ahazten. Egia esan, oso presente daude gure argazki guztietan.
Gure inguruko txoritxorik ohikoena da, hiri-altzariez jabetzen ikusten duguna da: barandetan…
…parkeen egituretan…
…hiri osoan landatutako zuhaitzetan…
…lorategiak eta florestak.
Eta inoiz, inoiz, inoiz huts egiten ez duen lekuan: taberna eta terrazako inguruan ibiltzen da, eta beldur izpirik gabe agertzen da askariaren hondarretara.
Hainbesteko lotsagabekeriaz, non familiako beste kide baten itxura izan lezakeen.
Eta zaila egiten zaigu haien eskakizunei ezetz egitea…
…azken ogi-apurra irentsen diren arte. Eta deskuidatzen bazara, beste ogitarteko bat eskatzen dizute!
El día 3 de diciembre algún pajarero avispado dió el aviso: una preciosa jovenzuela de Delaware se estaba paseando por la zona de la Peña, en el rio Nervión…En pocos días estábamos todos los curiosos por la zona.
En dos ocasiones pude verla con nitidez pero me faltaba el artista: si no hay fotos que lo justifiquen, a ver cómo convenzo yo a nadie de que la he visto…y por fin, aquí está. Aprovechando estos días de fiesta y sabiendo cuál es su lugar favorito, pudimos verla bien. ¡Nosotros y otros tropecientos fotógrafos! Aquello parecía una convención…
Nop. Esta no es.
Hay que admitir que desde lejos daba el pego: clarita, pico oscuro…jaspeada…pero no. Supongo que será una patiamarilla de segundo invierno, por el manto gris que luce. Pero se vió claro cuando se le acercó una reidora con malas pulgas…
…y pudimos comparar el tamaño. A veces se necesitan ciertos elementos para poner las cosas en perspectiva.
Así que recorrimos un trecho junto a la ría, saludando a la pareja de cisnes que se han convertido en habituales y al martín pescador, como siempre esquivo. Y llegamos a la estación de tren…allí estaba, en la tejavana, observando a los pececillos que recorrían la ría con la subida de la marea.
Esta sí. ¿Veis cómo induce a error? Jaspeada, con manto gris, patas rosadas…y el pico distintivo, rosado con la mancha negra. Por este rasgo se le denomina también como piquianillada.
Levantó el vuelo seguida de su cohorte de reidoras y volvió a su posición anterior. Y todos los fotógrafos detrás.
En esta ocasión nos ofreció otra perspectiva…
Al verla rodeada de sus nuevas amigas, quedó más que claro. El tamaño lo dice todo.
Comenzó el show: chapoteos, alborotos, grititos de las reidoras, grititos de nuestra chica, más chapoteos…
El sonido de las máquinas fotográficas servía de fondo musical.
Terminó la exhibición con un elegante aleteo y la dejamos en paz.
Nos contaron que en realidad tiene un poco de genio y cuando ella decide quedarse con la comida no hay ninguna que se lo discuta…Yo tampoco me enfadaría con ella!
Abenduaren 3an, txori-zale liztor batek abisua eman zuen: Delawareko gaztetxo eder bat Peña inguruan paseatzen ari zen, Nerbioi ibaian.
Birritan ikusi ahal izan nuen garbi, baina artista falta zitzaidan: ez badago hori justifikatzen duen argazkirik, ea nola konbentzitzen dudan nik inor ikusi dudala, eta azkenik, hemen dago. Festa egun hauek aprobetxatuz eta bere tokirik gustukoena zein den jakinda, ondo ikusi ahal izan genuen. Gu eta beste argazkilari batzuk! Konbentzio bat zirudien.
Ez. Hau ez da.
Onartu beharra dago urrutitik ematen zuela pegoa: klaratxoa, moko ilun marrantatua, baina ez. Bigarren neguko kaio hankahoria izango dela uste dut, mantu grisagatik. Baina argi geratu zen arkakuso gaiztoak zituen irribarreko kaio bat hurbildu zitzaionean…
…eta tamaina konparatu ahal izan genuen. Batzuetan elementu jakin batzuk behar dira gauzak perspektiban jartzeko.
Beraz, tarte bat ibili genuen itsasadarraren ondoan, ohiko bihurtu diren beltxarga bikoteari eta martin arrantzaleari agur eginez, beti bezala. Eta tren-geltokira iritsi ginenean, hantxe zegoen, teilapean, itsasgorarekin itsasadarrean zehar zebiltzan arraintxoei begira.
Hau
bai. Ikusten nola eragiten duen nahastea? Jaspeatua, mantu grisarekin,
hanka arrosekin eta moko bereizgarriarekin, arrosa orban beltzarekin.
Ezaugarri hori dela eta, pikanillada ere esaten zaio.
Hegaldia altxatu zuen bere kohortearen atzetik, eta aurreko postura itzuli zen. Eta argazkilari guztiak atzean.
Oraingoan beste ikuspegi bat eskaini zigun…
Bere lagun berriez inguraturik ikusi zuenean, argi eta garbi geratu zen. Tamainak dena esaten du.
Ikuskizuna hasi zen: lardaskak, zalapartak, irribarreko kaioen garrasitxoak, gure neskaren garrasitxoak, plisti-plasta gehiago…
Argazki-makinen soinuak musika-hondoa balio zuen.
Erakustaldia hegaleko mugimendu dotore batekin amaitu eta bakean utzi genuen.
Benetan jenio pixka bat duela esan ziguten, eta berak janaria hartzea erabakitzen duenean, ez dago ezer eztabaidatzen dionik. Ni ere ez nintzateke neska horrekin haserretuko!
Este año nos han hecho un gran regalo: con la intención de incentivar los trenes de cercanías, el objetivo de depender menos del coche y el apoyo a todos los trabajadores que utilizan este medio de desplazamiento, han surgido los bonos de tren de Renfe y Feve -cercanías y medias distancias-, que nos ofrecen viajar gratis por tres meses, de septiembre a diciembre. Y según las últimas noticias, se plantean prorrogarlo a un año.
En el tren se pagan 10€ al solicitar el bono, reintegrables si se realizan más de dieciséis viajes en tres meses. Un chollo, señores y señoras, jóvenes y jóvenas y criaturitas en general. ¡Y puedes llevar a tu mascota!!!
Esta novedad nos ha impulsado a viajar a zonas que no visitábamos habitualmente. La primera semana recalamos en Zorroza, acercándonos al Cadagua, que desemboca en el Nervión. Descubrimos garzas, gallinetas, cormoranes, gaviotas en cantidad y…un azor.
Escondido entre la vegetación, con su presa aún entre las garras. Había cazado una gallineta y la iba desplumando lentamente…
Estuvimos observándole un rato largo. Impertérrito, continuó con su labor.
Cuando empezó a degustar la presa decidimos dejarle comer en paz.
Dos días más tarde utilizamos de nuevo el bono de tren para acercarnos hasta Galindo, en Barakaldo.
Paseamos a lo largo del rio: algún pato, un par de gallinetas, pajaruelos y…un rascón.
De esta avecilla se dice que es mucho más fácil oirlo que verlo. Pues ahí estaba, rebuscando en la orilla fangosa, ajeno a nuestro entusiasmo.
Salía y entraba entre las cañas, totalmente concentrado en sus quehaceres, mientras nosotros no nos atrevíamos ni a respirar por si se asustaba…También vislumbramos a un martín pescador pero fue más hábil y se escondió a tiempo.
Ese mismo fin de semana nos acercamos a uno de nuestros destinos favoritos: la Peña. La ria de Bilbao siempre nos ofrece variedad y alguna que otra sorpresa, como el ganso del Nilo o la gaviota polar. Y cerquita, cerquita, tenemos la salida del Bolintxu, pequeño remanso de paz para muchas avecillas, como este mirlo acuático.
Tengo que decir que llevábamos mucho tiempo buscando uno. Y de repente nos cuentan que hay varios rondando por allí…pues nos costó unos días encontrarlo! Eso sí, a partir de entonces…
…tooodos los días en el mismo sitio. Un placer, mirlito.
Ya veis lo que se disfruta con el tren. ¡Hasta la próxima!
Aurten opari handi bat egin digute: aldiriko trenak sustatzeko asmoarekin, autoaren mende gutxiago egoteko helburuarekin eta garraiobide hori erabiltzen duten langile guztiei laguntzearekin, Renferen eta Feveren (aldiriak eta distantzia erdiak) tren-bonuak sortu dira, irailetik abendura doan bidaiatzea eskaintzen digutenak. Eta azken berrien arabera, urtebetera luzatzea planteatu dute.
Trenean 10 €ordaintzen dira bonua eskatzean, eta itzulgarriak dira hiru hilabetean hamasei bidaia baino gehiago egiten badira. Txolin bat, jaun-andreok, gazteak eta kriaturatxoak oro har. Eta zure maskota eraman dezakezu!!!
Berrikuntza horrek normalean bisitatzen ez genituen lekuetara bidaiatzera bultzatu gaitu. Lehenengo astean Zorrotzara joan ginen, Kadaguara, Nerbioian ureztaten ibaira, hurbilduz. Lertxunak, oiloak, ubarroiak, kaioak kantitatean eta ¡aztore bat! aurkitu ditugu.
Landarediaren artean ezkutatuta, harrapakina oraindik atzaparren artean duela. Uroilo bat harrapatu zuen eta astiro lumatzen zuen…
Luzaro egon ginen hari begira. Ikaragaitz, bere lanarekin jarraitu zuen.
Harrapakina dastatzen hasi zenean, bakean jaten uztea erabaki genuen.
Bi egun geroago, berriz ere tren-bonua erabili genuen Barakaldoko Galindora hurbiltzeko.
Ibaian zehar ibili ginen: ahateren bat, uroilotxo pare bat, txoritxoak eta… uroilanda handi bat.
Txori txiki honi buruz esaten da askoz errazagoa dela entzutea ikustea baino. Hor zegoen, bada, ertz lohitsuan bila, gure gogoberotasunetik at.
Atera eta kanaberen artean sartzen zen, bere zereginetan erabat kontzentratuta, gu ausartzen ez ginen bitartean, ezta arnasa hartzera ere beldurtzen bazen ere… Martin arrantzale bat ere ikusi genuen, baina trebeagoa izan zen eta garaiz ezkutatu zen.
Asteburu horretan bertan, gure helmuga gogokoenetako batera hurbildu ginen: Abusura. Bilboko itsasadarrak beti eskaintzen digu barietatea eta ezustekoren bat edo beste, hala nola Niloren antzara edo kaio polarra. Eta hurbil, hurbil, Bolintxuko irteera dugu, bake-hondar txiki bat edozeinbat txoritetako, ur-zozo hau bezala.
Esan beharra daukat denbora asko daramagula baten bila. Eta bat-batean esaten digute batzuk inguruan dabiltzala… egun batzuk kostatu zitzaigun aurkitzea! Hori bai, ordutik aurrera…
…eguuuuunero leku berean. Plazer bat, laztana.
Ikusten duzue zer gozatzen den trenarekin. Hurrengora arte!
En la zona en que el Nervión se convierte en la ría de Bilbao.- A la altura de nuestro parque preferido en Abusu- la Peña, el parque de Ibaieder, que esta misma semana estrenaba un mirador de madera con vistas al agua. Pues ahí, no.– Un poquito más adelante, ya pasada la carretera, entrando en Arrigorriaga…sí, ahí, en el puente. Donde está el cartel enseñando qué tipo de aves puedes ver si tienes suerte y paciencia…junto a la ikastola…¿Ya? Ya has llegado. Ahora asómate a la barandilla, sintiendo cómo el tráfico hace retemblar el puente bajo tus pies. Y mira:
disfruta observando cómo llega la garceta común, o garceta blanca. Una de las aves más elegantes y delicadas que recalan en las orillas del río que recorre nuestra ciudad.
Aparece con aire explosivo, las plumas erizadas, levantando pasiones…
…porque la garceta macho en su época nupcial presume de dos largas plumas en su cabeza,
así como cierta cantidad de plumas desflecadas en pecho y dorso.
Y esta belleza ha venido con ánimo de buscar compañera, ¿Está claro?
No, no es la danza nupcial, dos gaviotas patiamarillas de primer año le disputan la zona de pesca: no en vano llevan ellas todo el año trabajándose las angulitas para que ahora llegue una advenediza y se las lleve todas…
Sus maniobras parecen no dar resultado. Observa el movimiento de las aguas e intenta, sin éxito, pillar un pintxo bilbaíno que llevarse al pico…
Recorre el tramo de pequeñas cascadas y nada. Se mueve a las rocosidades bajo el puente, donde las gallinetas revolotean, y nada. Da una tercera vuelta volando sobre los edificios y volviendo a la zona de pesca y…nada. Hoy parece que no es su día, ni comida ni novia. Oscureciendo ya, decide buscar al menos un refugio para pasar la noche. Mañana será otro día, y con un poco de suerte…
…nos volvemos a encontrar y nos enseña sus métodos de seducción.
Nerbioi ibaia Bilboko itsasadarrean bihurtzen den eremuan.- Abusuko gure parke gogokoenaren parean, Ibaieder parkea, aste honetan bertan uretara begira dagoen egurrezko begiratoki bat estreinatzen zuena. Ba hor, ez.– Pixka bat aurrerago, errepidea igarota, Arrigorriagan sartzen… bai, hor, zubian. Non dago kartela erakusten duena nolako hegaztiak ikus ditzakezun zortea eta pazientzia baduzu… ikastolaren ondoan… Bai? Iritsi zara. Orain zoaz barandara, trafikoak zure oinen azpian zubia dardarikatu egiten duela sentituz. Eta begira:
gozatu lertxuntxo arrunta edo gartzeta zuria nola iristen den ikusten. Gure hiria zeharkatzen duen ibaiaren ertzean lehorreratzen den hegaztirik dotore eta delikatuenetako bat.
Aire lehergarriarekin agertzen da, lumak laztuta, grinak pizten…
…zeren gartzeta arrak, bere eztei-garaian, buruan bi luma luze erakusten ditu,
baita luma-kopuru lirain bat ere, bularraldean eta atzealdean.
Eta edertasun hau laguna bilatzeko asmoz etorri da, argi dago?
Ez, ez da eztei-dantza, lehen urteko bi kaio patihori arrantza-gunean lehiatzen zaizkio: izan ere, urte osoa daramate angulitxoak lantzen, orain etorri berri bat iritsi eta guztiak eraman ditzan…
Bere maniobrek ez dute emaitzarik ematen. Begiratzen du uren mugimenduari, eta saiatzen, arrakastarik gabe, pintxo bilbotar bat harrapatzen mokora eramateko…
Hirugarren bira bat ematen du eraikinen gainetik hegan, arrantza gunera itzuliz eta… ezer ez. Badirudi gaur ez dela bere eguna, ez janaririk, ez andregairik. Ilunduta, gaua igarotzeko aterpe bat bilatzea erabaki du. Bihar beste egun bat izango da, eta zorte pixka batekin…
… berriro aurkitzen gara eta bere sedukzio metodoak erakusten dizkigu.
Nahiago nuke!!!
Edo kaio polarra ere esaten zaio, horregatik datorrela hain leku hotzetik, harritzeko, hain eder eta zurixkatik . Hau lehen neguko ale bat da (hori uste dut, baten bat ikusten dudan lehen aldia delako……)
Otsailaren hasieran ikusi genuen, eta bertako adituek esan ziguten egun batzuk zeramatzala han. Ezertan ere ez, txori-zale guztiak geunden zelatan.
Artikoko kaioa da eta, kontatzen didatenez, Groenlandiatik etor daiteke. Hegazti horietako gutxi batzuek, oro har heldugabeak, migratzen dute negua Islandian, Norvegian edo Eskozian igarotzeko. Eta batzuetan Guggenheim eta Bilboko lehengusinak bisitatzea erabakitzen dute.
Bertako kaioen antzeko tamaina du, egiazta daitekeenez…
… baina zurbilago. Kaio zurien berezko ezaugarri bat du: luma primario zuriak dituen kaio heldu bakarra da, kaio handien artean. Kaio handi hiperbóreo kontuan hartuta, noski.
Tenperaturak gora egin bezain laster, jatorrizko lekura itzuliko da, eremu artikoan. Bi kaio polar mota daude, groenlandiarrak, neska hori bezalakoa, gure kostaldean noizbehinka agertzen direna…
…eta kanadiarra, britainiar uharteak bisitatzera iristen dena, baina ez da hegoalderago jaisten.
Edertasun zuri honen bisita ederra. Agian datorren urtean berriro etortzera animatuko da, helduaren lumajerekin.
O también conocida como gaviota polar, que para eso se viene desde un lugar tan frío, para presumir, tan guapa y tan blanquita. Este es un ejemplar de primer invierno (eso creo, es la primera vez que veo una…)
La vimos a principios de Febrero y los entendidos del lugar nos dijeron que llevaba unos días por allí. En nada, estabamos ya todos los pajareros al acecho.
Es una gaviota propia del Ártico y , por lo que me cuentan, este ejemplar pudiera provenir de Groenlandia. Solo una minoría de estas aves, en general inmaduras, migran para pasar el invierno en Islandia, Noruega o Escocia. Y a veces se deciden a visitar el Guggenheim y a sus primas de Bilbao.
Tiene un tamaño similar al de las gaviotas autóctonas, como se puede comprobar…
…pero más deslavada. Tiene una característica propia de las llamadas Gaviotas blancas: junto con el Gavión hiperbóreo, es la única de las gaviotas grandes que muestra en los adultos primarias blanquecinas.
En cuanto suban las temperaturas se volverá a su lugar de procedencia, situado en la zona ártica. Existen dos tipos de gaviota polar, la groenlandesa, como ésta, que aparece esporádicamente en nuestras costas…
…y la canadiense, que llega a visitar las islas británicas pero no suele bajar más al sur.
Preciosa visita de esta belleza blanca. Quizás el próximo año se anime a venir otra vez, ya con su plumaje de adulta.
Norbaiti kaioei buruz galdetzen diozunean, beti kaio bera seinalatzen diote, gure teilatuetan dabiltzen kaio, bekozkoa zimurturik, begirada haragijalea eta orban gorria moko horian… bere hanken koloreagatik ezagutzen dugu, kaio hankahoria.
Eta ez dugu gogoan gure kostalde eta soroetan ohikoa den kaio mokogorri, fin eta dotorea, negu-garaian jantzi elur-zuria janzten dituena, mokodun eta hanka gorridun, azken horren puntatxo beltzarana izan ezik.
Lehen hilabeteetan, lur tonuekin kamuflatzen da, mokotik buztanera, eta lumajea aldatzen joango da, bigarren urtean behin betiko lumajera iritsi arte.
Helduek txokolate koloreko kaputxoi bat erakusten dute udaberrian, ugaltzeko garaian, eta horren ondoren luma marroiak galtzen dituzte…
…udan zehar, kolore zuri gris uniformea berreskuratuz, kolore honetako orban txiki bat aurikularraren parean utzi arte…
…negu osoan lagunduko diela.
Uste dut erakargarrienak direla urteko sasoi honetan , lumaje zuri eta grisarekin eta hanka eta moko gorriekin.
Eta zoragarria da edozein barandatan lerroak osatzen ikustea, ibiltariak eta ogitartekoak zelatatzen, beti prest kaleak garbitzen laguntzeko.
Migraziorako joera duen espeziea dela kontatu digute, baina badirudi neguak Bilbon eta inguruetan igarotzen ohitu direla.
Argi dago gure hirian eguraldiak hobera egiten duela. Bestela, esan iezaiozue negu honetan bisitatu gaituen kaio polarra honi.